آموزش جوغن و جایگاه جوغان در گنج یابی

جوغن ظرفی است سنگی که به دلایل روشن با ابعاد کوچک و بزرگ در اطراف قبر و یا قبرها بر سطح سنگ ایجاد می‌شده است. پس جوغن و قبر به هم مرتبط هستند. اما فراموش نکنیم ممکن است ساختار معماری قبرها با توجه به شرایط آب و هوایی، میزان بارش و رطوبت و فرهنگ منطقه ای خاکسپاری مردم و هر دوره های زمانی مختلف متفاوت باشند.

به محض رویت جوغن عاقلانه ترین پیش‌فرض این است که احتمال خالی نشدن قبر را پنجته – پنجاه در نظر بگیریم. فکر نکنیم اگر خاک زیر و رو نشده یا محل مورد نظر ما بسیار پرت و دورافتاده است پس حتما این مکان بکر و دست نخورده باقی مانده است. زمان خالی شدن قبر امکان دارد یک ماه یا یک سال و یا حتی پانصد سال پیش رُخ داده باشد.

نکته دیگر که بسیار حائز اهمیت می باشد این است که محل دقیق قرارگیری قبر با بررسی جوغن امکانپذیر نیست. پس امکان ندارد با پیچیدن یک نسخه بشود آن را یافت در آن روزگار هم قطعا به فکر کرامت عزیز از دست رفته خود بودند. احتمال این که کسی به طمع دست یابی به اشیاء کنار جسد، مرتکب به نبش قبر عزیزشان شود میرفت پس یافتن محل دقیق قبر از نگاه کردن به جوغن غیر ممکن است. مگر در مواردی که تصادفا محل قبر به واسطه قرارگیری سنگها و فرم شیب زمین و جغرافیای منطقه مشخص شده باشد که در این صورت شخص کاووشگر هیچ کمکی برای دسترسی به هدف خود به دیگران نخواهد داشت.

در قسمت قبل روشن شد که جوغن حفره ای است در ابعاد و اشکال گوناگون که بصورت افقی بر سطح سنگ حفر میشد. از بررسی شکل، فُرم و عمق و اندازه جوغن به هیچ عنوان محل دقیق قبر را نخواهیم فهمید. ارتباط قبر و جوغن قطعی است. احتمال پُر بودن قبر بر مبنای منطق پنجاه – پنجاه است.برای تشخیص مکان دقیق قبر تنها دو راه پیش رو داریم.

یک : با نگاه کردن دقیق از زوایای مختلف افقی و عمودی به دنبال کمترین فرورفتگی ها یا برجستگی های نامتعارف سطح زمین باشیم.

دو : با استفاده از دستگاه فلزیابی ساده بدون نیاز به قابلیت تفکیک (که بیشتر یک شایعه است) تنها با قدرت نفوذ واقعی دو متر، سطح خاک محیط پیرامون جوغن را کاوش کنیم. اما از همه اینها مهمتر تیم حفاری است. حفارانی که بدون دلسردی تا پایان کار در کنارمان باشند.

حال با هر یک از روش ای فوق اطراف جوغن را مورد کاوش قرار میدهیم. هر جایی که چشمانمان مشکوک شد یا دستگاه فلزیاب واکنش نشان داد را علامت گذاری میکنیم. بایستی در نظر داشته باشیم که از این به بعد کلید موفقیت و یا عدم موفقیت ما تیم حفاری است. شاید نیاز شود دو یا سه نقطه را که اشتباها بدلیل آلودگی زمین یا تشخیص اشتباه چشمانمان انتخاب کردیم حفاری شود. ولی خبر خوب اینکه نیازی نیست زمین را با عمق زیاد خاک برداری کنیم. در عمق هفتاد، هشتاد سانتیمتر زیر خاک به راحتی متوجه درست یا اشتباه بودن نقطه انتخابی خود خواهیم شد.